Brupower

I. Beoordeling van het principe van voorrang van arbeid op kapitaal voorafgaand aan de creatie van een uitkeerbare winst

Gebruik van de winst om lokaal werkgelegenheid te creëren – In haar financieel plan heeft de coöperatie de tewerkstelling berekend van één VTE per 2.000-3.000 geïnstalleerde fotovoltaïsche panelen in het Brussels Gewest, met voorzichtige veronderstellingen over de evolutie van de groene certificaten en de energieprijzen. Bovendien, zoals reeds uitgelegd, zullen de banen niet alleen technisch zijn (projectontwikkelaar, coördinatoren, enz.) maar ook educatief om ervoor te zorgen dat de empowermentdoelstellingen zoals gedefinieerd in de beschrijving van de activiteiten van de coöperatie worden bereikt.

Stabiele elektriciteitsprijzen op lange termijn – De brupower coöperatie waakt er ook over haar winst op de verkoop van elektriciteit niet te maximaliseren, maar elektriciteit aan te bieden tegen een eerlijke en stabiele prijs op lange termijn. Bovendien kan de coöperatie op lange termijn de winsten en verliezen van de leveringsactiviteit in evenwicht brengen met de productieactiviteit. Dit garandeert niet noodzakelijk de laagste marktprijzen, maar wel een grotere stabiliteit van de elektriciteitsprijzen op lange termijn, wat fundamenteel is voor het huishoudelijk verbruik. Dit mechanisme kan vergeleken worden met een winstdelingsmechanisme in de vorm van kortingen: brupower streeft meer naar een economisch voordeel door de toegang tot een stabiele, lage prijs dan door de verdeling van dividenden.

II. Beoordeling van het principe van voorrang van arbeid op kapitaal na de creatie van uitkeerbare winst

Beleid inzake winstbestemming – Zoals gedefinieerd in de statuten, artikel 26 – Bestemming – Reserves §111 – De Raad van Bestuur doet voorstellen die rekening houden met de volgende volgorde van prioriteiten:

• vorming van onbeschikbare reserves ;
• verwezenlijking van de in artikel 5 genoemde doelstellingen;
• in voorkomend geval, uitkering van een dividend aan de leden, overeenkomstig de geldende wettelijke bepalingen, waaronder het Koninklijk Besluit van 8 januari 1962 tot vaststelling van de voorwaarden voor erkenning van nationale groeperingen van coöperatieve vennootschappen en coöperatieve verenigingen, voor de Conseil National de la Coopération.

Winsten moeten eerst worden aangewend voor de opbouw van reserves en vervolgens voor de verwezenlijking van de doelstellingen van de coöperatie, voordat ze als dividend aan de leden worden uitgekeerd. Meer specifiek wordt de winst binnen de coöperatie hergebruikt om nieuwe projecten te ontwikkelen en vooral om middelen vrij te maken voor informatie en sensibilisering van de Brusselse gezinnen. Zo wordt men zich bewust van de impact van elektriciteitsverbruik en kunnen goede praktijken op het gebied van elektriciteitsverbruik collectief worden gedeeld, waardoor de CO2-uitstoot en de elektriciteitsfactuur dalen.

Rendement op kapitaal beperkt tot 6% – De coöperatie brupower heeft de uitkering van haar dividenden beperkt tot 6%.

Diverse – De brupower coöperatie is door het Brussels Gewest erkend als CNC en sociale onderneming. Bovendien stelt de coöperatie in het kader van good practice in artikel 30 §154 van haar statuten dat brupower in haar verloningsbeleid voor haar personeel een maximale loonspanning van één op vier zal hanteren bij gelijke arbeidsduur.

De brupower coöperatie behoudt haar onafhankelijkheid en autonomie op drie belangrijke manieren:

I. Onafhankelijkheid van onze activiteiten
Om de autonomie van haar activiteiten op het vlak van energieverdeling en -levering te garanderen, heeft de coöperatie ervoor gekozen de erkenning als burgerlijke energiegemeenschap (CEC) aan te vragen. Als CEC is ze verplicht om de eigendomsrechten van de installaties te behouden, waardoor Brupower zich kan beschermen tegen speculatieve schommelingen op de energiemarkt en stabiele en autonome activiteiten kan verzekeren.

II. Onafhankelijkheid van onze financiering
Ons financieringsmodel is gebaseerd op een conservatief evenwicht: 50% van onze investeringen worden gefinancierd met schulden. Deze voorzichtige strategie behoudt onze financiële onafhankelijkheid en zorgt ervoor dat het eigendom in handen blijft van de leden van de coöperatie.

III Onafhankelijke kapitaalstructuur
Om een evenwichtig bestuur te garanderen en machtsconcentratie te vermijden, beperken de statuten van de coöperatie het aandelenbezit van elk individueel lid tot 5% van het kapitaal of maximaal 200.000 euro. Deze regel garandeert de financiële stabiliteit van brupower zonder het risico van afhankelijkheid van een meerderheidsaandeelhouder. De coöperatie is immers het resultaat van een burgerinitiatief en niet van een publieke of private kapitaalkrachtige speler.

Om de dienstverlening aan de leden, de gemeenschap en de belanghebbenden in het Brusselse Gewest te illustreren, worden hieronder drie mechanismen samengevat die brupower heeft ingevoerd. Vervolgens wordt de sociale impact van burger-energiecoöperaties samengevat:

I. De Brusselaars eerlijk betrekken bij de energietransitie
Vandaag zijn er in het Brussels Gewest grote ongelijkheden op het vlak van toegang tot huisvesting en toegang tot investeringscapaciteit. Toch zijn deze twee criteria noodzakelijk om zonnepanelen op je dak te plaatsen en te genieten van elektriciteit die hernieuwbaar, lokaal en tegen een stabiele prijs op lange termijn wordt geproduceerd. Dit is het zoveelste onrecht dat indruist tegen de doelstellingen van een eerlijke energietransitie.

De brupower coöperatie laat mensen zonder woningbezit of investeringscapaciteit profiteren van de elektriciteit die zonnepanelen produceren. De Brusselaars dragen bij aan de coöperatie naar rato van hun middelen, en genieten van diensten naar rato van hun behoeften. Dit is de essentie van de sociale mechanismen die al jaren bestaan in België.

II. Ambassadeurs uit de diversiteit van Brussel capaciteren
De coöperatie werd opgericht door een twaalftal vrijwilligers die niet noodzakelijk representatief zijn voor de diversiteit van Brussel, of het nu gaat om geslacht, leeftijd of socio-culturele afkomst. De coöperatie is zich bewust van deze vooroordelen en heeft besloten zich in te zetten voor meer inclusie. Mensen uit de diversiteit van Brussel werden proactief gecontacteerd en als ze zich vrijwillig aansluiten bij het brupowerproject, worden ze gesensibiliseerd en opgeleid om alle Brusselaars bij de coöperatie te betrekken. Daarnaast organiseert de coöperatie specifieke evenementen rond inclusie, zoals de workshop Empowering womens in energy transition op 11 april 2024.

III. Ondersteunende spelers in de sociale economie
Tot slot besteedt brupower bijzondere aandacht aan het betrekken van organisaties die dagelijks met kwetsbare burgers werken in haar energy sharing projecten. Zo zet brupower een energiedeelproject op met DoucheFLUX, een organisatie die daklozen toegang biedt tot douches. Dit soort acties heeft een dubbele sociale impact: enerzijds is er een kortetermijnimpact door de verlaging van de jaarlijkse elektriciteitsfactuur van de vereniging, anderzijds is deze samenwerking een gelegenheid om workshops te organiseren met de begunstigden van DoucheFLUX, om hen weerbaarder te maken tegen systemische veranderingen en om hen te helpen eigenaar te worden van bepaalde klimaatkwesties zodat ze een rol kunnen spelen in de transitie.

Over het algemeen zijn burger-energiecoöperaties vooral gericht op activiteiten ter ondersteuning van de lokale gemeenschap. Solidariteitsmechanismen binnen het gebied motiveren vaak de noodzaak om burger-energiecoöperaties op te richten. Veel energiecoöperaties hebben namelijk armoedebestrijdingsprogramma’s ontwikkeld, waarbij ze de voordelen van hernieuwbare energie gebruiken om de meest kwetsbare leden van hun gemeenschap te ondersteunen. De mechanismen die deze gemeenschappen hebben ontwikkeld om brandstofarmoede te bestrijden, zijn in 2021 geanalyseerd in het kader van het H2020-project Community Energy for Energy Solidarity (CEES). Deze programma’s ontwikkelen de energiekennis en -vaardigheden van huishoudens in brandstofarmoede en bevorderen tegelijkertijd de efficiëntie van het hele energiesysteem.

Het bestuur van de brupower coöperatie is gebaseerd op democratische principes die de participatie en vertegenwoordiging van elk van haar leden garanderen:

I. Algemene Vergadering (AV)
brupower wordt bestuurd door een Algemene Vergadering (AV) die elk jaar bijeenkomt en waarop elk lid één stem heeft, ongeacht het aantal aandelen dat hij bezit. Beslissingen worden bij stemming genomen, waarbij de gelijkheid van alle leden in het besluitvormingsproces wordt gewaarborgd.

II. Bestuursorgaan (AB)
De dagelijkse leiding van de coöperatie is in handen van een bestuursorgaan (AB), bestaande uit de raad van bestuur (RvB) en de voorzitter, bijgestaan door een operationeel team. De AB controleert en stuurt de activiteiten van brupower in overeenstemming met de richtlijnen van de AVA.

III. Ethische Commissie
Om de naleving van de kernwaarden van brupower te verzekeren, wordt in 2025 een Ethische Commissie opgericht, in overeenstemming met de statuten van de coöperatie. Deze commissie zal een sleutelrol spelen in de naleving van de ethische principes van brupower.

Verkiezing beslissingsorganen
De verschillende bestuursorganen van brupower worden verkozen via afzonderlijke democratische processen:

• De leden van de Raad van Bestuur (RvB) worden verkozen door de AVA op basis van vrijwillige voordrachten;
• Het voorzitterschap wordt toevertrouwd aan een persoon die benoemd wordt via een verkiezingsmechanisme zonder kandidaten, wat een onpartijdige en inclusieve aanpak garandeert;
• De leden van de Ethische Commissie worden door loting gekozen uit de leden van de AVA, waardoor een diverse en willekeurige vertegenwoordiging wordt gegarandeerd.

De coöperatie draagt actief bij aan de reductie van CO₂-emissies door middel van de volgende acties en milieueffecten:

I. Financiële investeringen richten op hernieuwbare energie
brupower zamelt burgerkapitaal in voor investeringen in productiefaciliteiten voor hernieuwbare energie en leidt zo financiële stromen om naar hernieuwbare energie in plaats van fossiele brandstoffen.

II. Ontwikkeling van fotovoltaïsche installaties
De coöperatie ontwikkelt zonne-installaties door leden te laten delen in de winst van de productie. Deze aanpak vergroot de capaciteit voor de productie van hernieuwbare energie in de energiemix van het Brussels Gewest en vermindert zo de CO2-uitstoot die gepaard gaat met het gewestelijk verbruik.

III. Rebound-effect en energie soberheid
Een studie uit 2018 van het REScoop PLUS H2020-programma toont aan dat leden van energiecoöperaties hun elektriciteitsverbruik tot 11% verminderen in vergelijking met standaardhuishoudens. Als burger-energiecoöperatie zal brupower niet alleen het aandeel van de geproduceerde hernieuwbare energie verhogen en een groter deel van de Brusselaars ervan laten profiteren, maar ook het bewustzijn over de energieproblematiek vergroten en het totale verbruik doen dalen, om zo het reboundeffect tegen te gaan.